Uluslararası Narkotik Kontrol Kurulu (INCB) Lideri, Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı, Adli Bilimler Bölüm Başkanı ve Bağımlılık ve İsimli Bilimler Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Sevil Atasoy, 26 Haziran Memleketler arası Uyuşturucu Kullanımı ve Kaçakçılığı ile Uğraş Günü hasebiyle, hükümetlere, sivil topluma ve memleketler arası kamuoyuna yönelik kritik bir bildiri paylaştı.
Bu yılki tema ‘Daha Sağlıklı Bir Gelecek için İspata Dayalı Çözümler’
Kamuoyuna, hükümetlere, sivil topluma ve memleketler arası topluma yönelik bildirisinde Prof. Dr. Atasoy, hem önümüzdeki on yılın uyuşturucuyla ilgili ortaya çıkan zorluklarına hem de global müdahaleye rehberlik etmesi gereken kıymetlere dikkat çekti.
Prof. Dr. Atasoy, “Bu yılki Memleketler arası Uyuşturucu Kullanımı ve Kaçakçılığı ile Gayret Günü’nün teması ‘Daha Sağlıklı Bir Gelecek için İspata Dayalı Çözümler’ olarak belirlenmiştir. Bu hareket daveti bize uyuşturucu denetim siyasetlerinin bilime dayanması, insan haklarından beslenmesi ve global dayanışma tarafından yönlendirilmesi gerektiğini hatırlatmaktadır. Bu yılki Memleketler arası Uyuşturucu Kullanımı ve Kaçakçılığı ile Çaba Günü, adalet, eğitim, sıhhat hizmetleri ve alternatif geçim kaynakları üzere sürdürülebilir direncin temel taşlarını oluşturan tedbire alanlarına yatırım yapılması davetinde bulunmaktadır.” dedi.
Geleceğin tehditleri; yapay zekâ, kripto paralar ve sentetik uyuşturucular
Prof. Dr. Atasoy, önümüzdeki on yılın uyuşturucuyla çabada yeni ve karmaşık zorluklar getireceğini belirterek, INCB’nin yakından izlediği beş temel tehdidi sıraladı:
“Yeni Psikoaktif Unsurların (NPS) Yükselişi: Nitazenler üzere sentetik opioidlerin ve sentetik kannabinoidlerin geliştirilme ve pazarlanma suratı, mevcut yasal düzenekleri aşıyor. Bu durum, global toplum için en acil tasalardan biridir.
Yapay Zekâ (AI) ve Uyuşturucu Kaçakçılığı: Suç şebekeleri, uyuşturucu üretimini optimize etmek, tespit edilmekten kaçınmak ve pazarlama stratejilerini şahsileştirmek için yapay zekâyı giderek daha fazla kullanacak. Sanal gerçeklik pazarları ve yapay zekâ tarafından tasarlanmış kimyasal formüller artık spekülatif değil, ortaya çıkmakta olan gerçeklerdir.
Dijital Piyasalar ve Kripto Paralar: Darknet piyasaları olgunlaştı, toplumsal medya ve iletileşme uygulamaları uyuşturucu dağıtımı için kullanılıyor. Kripto paralar ve merkezi olmayan finans (DeFi), kara para aklama için tercih edilen araçlar haline geldi ve soruşturmaları engelliyor.
İklim Değişikliği ve Yasadışı Ekim: Değişen hava şartları, uyuşturucu üretiminin coğrafyasını değiştiriyor. İklimin neden olduğu yoksulluk ve yerinden edilme, savunmasız nüfusları yasadışı uyuşturucu ekonomilerine bağımlı hale getirebilir.
Organize Hata ve Global İstikrarsızlık: İstikrarsızlığın karar sürdüğü bölgelerde organize kabahat şebekeleri, uyuşturucu üretimini ve kaçakçılığını daha evvel görülmemiş bir ölçekte artırıyor. Bu durum, şiddeti körüklüyor ve kurumları aşındırıyor.”
Hiç kimse geride bırakılmamalıdır!
INCB’nin, her bireyi uyuşturucu kullanımının yalnızca bir ceza adaleti sorunu olmadığını, temelde bir sıhhat, kalkınma ve insan hakları sorunu olduğunu kabul etmeye çağırdığını söz eden Prof. Dr. Atasoy, “Bugün ilettiğimiz en değerli ileti şudur; Hiç kimse geride bırakılmamalıdır. Tedbire, tedavi ve rehabilitasyon erişilebilir, ayrımcı olmayan ve insan onuruna saygılı olmalıdır.” diye konuştu.
Damgalayıcı lisandan kaçınılmalı
Prof. Dr. Atasoy, INCB olarak davetlerini şöyle lisana getirdi:
“Hükümetler uyuşturucu tedbire ve sıhhat hizmetlerine kâfi kaynak ayırmalı, memleketler arası uyuşturucu denetim kontratlarını adil ve orantılı bir formda uygulamalı ve cezalandırma yerine toplumsal yine bütünleşmeye öncelik vermelidir.
Toplumlar ve aileler, bilhassa dijital platformlar aracılığıyla uyuşturucuya giderek daha fazla maruz kalan gençlerle takviye ve açık bağlantı ortamlarını teşvik etmelidir.
Teknoloji ve ilaç şirketleri de dahil olmak üzere özel bölümün, çevrimiçi izleme düzeneklerini güçlendirerek ve hususların yasal tedarik zincirlerinden saptırılmasını önleyerek sorumlu bir halde hareket etmesi.
Medya kuruluşları sansasyondan ve damgalayıcı lisandan kaçınmalı ve bunun yerine istikrarlı, ispata dayalı haberlerle farkındalık yaratmalıdır.
Uyuşturucu kullanan şahıslar için şefkat çağrısı…
Eğitimciler ve sıhhat uzmanları, bireyleri hakikat bilgilerle ve uyuşturucu kullanımına karşı direnç oluşturacak pratik araçlarla donatmalıdır.
Özellikle uyuşturucu kullanan bireyler için şefkat davetinde bulunuyoruz. Damgalanma ve ayrımcılık, yardım aramanın önündeki en büyük mahzurlar olmaya devam etmektedir. Bağımlılık tıbbi bir durumdur, ahlaki bir başarısızlık değildir. Empati ve bilim, siyaset ve tavırlarımıza rehberlik etmelidir.”
Küresel uyuşturucu denetim sisteminin korunması
Uluslararası nitelikte üç uyuşturucu denetim mukavelesinin değerini bir defa daha teyit eden Prof. Dr. Atasoy, çok taraflı çerçevenin global olarak sıhhat ve refahın korunmasında vazgeçilmez olmaya devam ettiğini vurguladı. Prof. Dr. Atasoy, “60 yılı aşkın bir müddettir memleketler arası denetim sistemi bir yandan saptırma ve suiistimalle gayret ederken başka yandan da ilaçlara erişimin sağlanmasına yardımcı olmuştur. Günümüzün parçalanmış dünyasında bu çerçevenin terk edilmesi kabahat aktörlerini güçlendirecek ve halk sıhhatini tehlikeye atacaktır” ihtarında bulundu.
Ortak kararlılığımızı yenileyelim!
Önümüzdeki yıllarda global uyuşturucu sıkıntısının daha çok boyutlu, daha teknolojik ve iklim değişikliği, göç, eşitsizlik ve çatışma üzere başka global krizlerle daha iç içe bir hal alacağını kaydeden Prof. Dr. Atasoy, “Hiçbir ülke bununla tek başına yüzleşemez. INCB, daha sağlıklı, daha inançlı ve daha adil bir dünya inşa etmek için tüm paydaşlarla birlikte çalışmaya kararlıdır. Objektif, bilime dayalı rehberlik sağlamaya ve hükümetler, milletlerarası kuruluşlar ve sivil toplum ortasında diyaloğu teşvik etmeye devam edeceğiz. Ortak kararlılığımızı yenileyelim. Şefkat, cüret ve işbirliği ile hareket edelim. İnsanlığın sıhhatini ve refahını muhafaza taahhüdümüzde bir ortada duralım.” biçiminde kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
